Kripto para yatırımcıları için 2022 unutulmaması gereken bir yıldı. Bir zamanlar ilk 10 arasında yer alan Terra (LUNA) ve Solana (SOL), bu dönemde eski konumlarını tamamen yitirdiler. Peki, Türklerin de yoğun ilgi gösterdiği bu altcoin projelerinin geri dönme şansları var mı?
Solana öldü mü?
Solana, değerinin %95’ini kaybederek 54,5 milyar dolardan 4,4 milyar dolara düştü. Bu serbest düşüş, Kasım ayındaki FTX iflasında sadece bir hafta içinde gerçekleşti. 2022’nin skandal olayı ardından Solana (SOL), piyasa değerine göre ilk 15 arasından uzaklaştı. Diğer kripto paraların yanında rakiplerine göre en fazla hasar gören altcoin oldu.
Altcoin projesini çevreleyen sorunlar
İlk sorun, Solana ağında meydana gelen sürekli kesintiler. 2022 boyunca bazıları saatleri aşan kesintiler yaşamıştı. Bunun öncesinde Solana, bir süredir TPS ve ucuz gas ücretleri konusunda kendisini “ETH katili” olarak konumlandırdı. Bunun sonucunda pandemi sırasında bir ilgi seli ve büyük kazançlar elde etti. Fakat, kesintiler amansız bir hızla devam ederken, Solana’nın altında ciddi sorunlar vardı ve halen de devam ediyor.
Diğer yandan, giderek daha fazla öne çıkan Katman 2 projeleri, Solana’nın temel özelliklerini de tehdit ederek, temel kullanım senaryosuna saldırıyor. Farklı Katman 2’ler gelişiyor, bu da Solana’nın rakipleri arasında kaybolması anlamına geliyor.
Sam Bankman-Fried
Kriptokoin.com‘dan takip ettiğiniz üzere 11 Kasım, FTX’in resmen iflas ettiğini ve SBF’nin ise istifa ettiğini duyurduğu tarihti. Bunun da Solana için korkunç sonuçları oldu. FTX’in gözden düşmüş kurucusu, Solana’nın sadık bir ilk destekçisiydi ve SOL, son dakikada çaresizce yatırımcı ararken FTX’in çokça duyurulan bilançosunda bile görünüyordu. Aslında Bankman-Fried, Solana’nın en büyük şampiyonuydu.
I'll buy as much SOL has you have, right now, at $3.
Sell me all you want.
Then go fuck off.
— SBF (@SBF_FTX) January 9, 2021
Eleştirmenler şimdi, salgın sırasında SOL’un dikey yükselişinin kısmen Bankman-Fried’in müdahalelerinden kaynaklandığını iddia ediyor. SOL dağıtımı aynı zamanda VC ağırlıklı olmasıyla ünlüydü, bu da balina cüzdanlarının fiyatını diğer kripto paralardan önemli ölçüde daha fazla etkileyebileceği anlamına geliyor.
FTX’in çökmesinden bu yana yaklaşık iki ay içinde Solana, diğer kripto paralardan önemli ölçüde daha fazla mücadele etti. Yatırımcılar, FTX’te kapalı kapılar ardında yaşananlarla ilgili ifşaatlar göz önüne alındığında, Bankman-Fried’in SOL’a verdiği desteğin bir kısmının dolandırıcılık faaliyetlerinden kaynaklandığından korkuyor. Alameda CEO’su ve Bankman-Fried’in yakın sırdaşı Caroline Ellison, SEC’e Bankman-Fired’ın FTT tokeni kasıtlı olarak manipüle ettiğini belirtti. Tüm bunlarda, Solana’nın geleceğini çökertmeye yeterliydi.
Projeler ve sermaye Solana’dan ayrılıyor
DeFi’ye baktığımız, Solana üzerinde kilitlenen toplam değer (TVL), 2021’in sonlarında 10 milyar doları aşan değere kıyasla şu anda 217 milyon dolar. Belki de daha da endişe verici olan, projelerin Solana’dan rakip ağlara taşınması. Tanınmış NFT koleksiyonları DeGods ve y00ts geçen hafta sırasıyla Ethereum ve Polygon’a geçtiklerini duyurdular, bu Solana için bir çekiç darbesiydi.
Solana’nın çöküşü o kadar keskindi ki, sözde en büyük rakibi Ethereum kurucusu Vitalik Buterin bile nazik sözler söylemek için içeri girdi. SOL’un düşüşü hakkında çok şey söylüyor, çünkü artık TVL açısından Blockchain’ler arasında ilk 10’unda bile olmadığı göz önüne alındığında, artık ona Ethereum’un rakibi demek bile zor.
Some smart people tell me there is an earnest smart developer community in Solana, and now that the awful opportunistic money people have been washed out, the chain has a bright future.
Hard for me to tell from outside, but I hope the community gets its fair chance to thrive🦾🦾
— vitalik.eth (@VitalikButerin) December 29, 2022
Çöken altcoin projeleri geri dönebilir mi?
Şimdi soru, tüm bu sorunların unutulup projelerin nasıl geri dönebileceği üzerine. Buradaki sorun iki yönlü. Vitalik’in belirttiği gibi, “korkunç fırsatçı paragözler ayıklandılar”. Bu, daha önce tartışıldığı gibi SOL’a önemli ölçüde zarar verirken, kısa vadeli bir soruna işaret ediyor.
Öte yandan, Bankman-Fried destanından önce gelen ve hala sorun olmaya devam eden sayısız sorun var. Solana’nın piyasa lideri TPS’si ve ucuz ücretleri harika, ancak güvenlik ve istikrara karşı bir değiş tokuşla geliyorlar. Bu nedenle analistler, yüksek ağ özelliklerinin bir süre daha olayların gölgesinde kalacağını düşünüyor. Ayrıca, tüm altcoin piyasa zaten sert bir kışı tecrübe ediyor. Enflasyon hala yüksek, zayıf bir jeopolitik iklim ve daha pek çok aşağı yönlü değişken ve belirsizlikle, makro iklim yakın zamanda değişmeyecek.
